Zwangerschap en bevallen in het MCL
Als u zwanger bent is het mogelijk dat u tijdens uw zwangerschap of bevalling in het ziekenhuis wordt opgenomen. Tijdens de zwangerschap komt u regelmatig in het ziekenhuis voor zwangerschapscontroles op de polikliniek. Op deze pagina kunt u lezen over deze zwangerschapscontrole en over bevallen in het MCL.
De zwangerschapscontroles vinden plaats op de polikliniek Gynaecologie en Verloskunde. Als u opgenomen wordt tijdens uw zwangerschap of bevalling, dan is dat op de verpleegafdeling Gynaecologie en Verloskunde, afdeling E, van het MCL in Leeuwarden. De verpleegafdeling bestaat uit een unit gynaecologie, een unit kraamafdeling en de verloskamers.
Zwangerschapscontroles
De zwangerschapscontroles worden op de polikliniek uitgevoerd door de gynaecoloog, een arts-assistent of een klinisch verloskundige. Deze controle bestaat onder andere uit bloeddrukmeting, uitwendig onderzoek van uw zwangere buik, een echo en/of een registratie van de harttonen van de baby (CTG) en eventueel laboratoriumonderzoek van uw bloed en/of urine. In de zwangerschap kunt u uw ongeboren kind laten onderzoeken op een aantal aangeboren aandoeningen, zoals Down-, Edwards- of Patausyndroom, een open rug of een hartafwijking. Dit heet prenatale screening. U kunt kiezen uit twee onderzoeken:
- de prenatale screening op Down-, Edwards- en Patausyndroom
- of de 20-weken echo, dat is een onderzoek naar lichamelijke afwijkingen.
U bepaalt zelf of u deze onderzoeken wilt laten doen.
Bij uw eerste gesprek vraagt de verloskundige of gynaecoloog of u meer wilt weten over deze screeningen. Wilt u zich alvast voorbereiden op het gesprek? Lees dan de informatie op www.onderzoekvanmijnongeborenkind.nl. Op deze site vindt u ook een keuzehulp Bewust kiezen en tips over hoe u met uw partner of anderen kunt bespreken of u deze onderzoeken wilt. Verder kunt u verhalen lezen van vrouwen die ook moesten kiezen of zij dit onderzoek wilden laten doen. Indien u na het lezen hiervan vragen heeft of u wilt een afspraak voor een gesprek hierover, neem dan contact op met de polikliniek gynaecologie, telefoonnummer (058) 286 3200.
Veel gestelde vragen verloskunde
-
De patiëntveiligheids- / signalenkaart geeft duidelijk aan wanneer u meteen contact op moet nemen met afdeling verloskunde:
- Bij vaginaal bloedverlies
- Bij hoofdpijn, sterretjes zien, braken, pijn in bovenbuik
- Bij minder bewegingen van je kind dan anders
- Nog geen 37 weken zwanger en buikpijn of rugpijn die komt en gaat
- Bij vruchtwaterverlies
U kunt bellen met de verloskamers: (058) 286 1455 of de polikliniek: (058) 286 3200
-
Bij één op de vijf zwangerschappen is er bloedverlies in de eerste weken van de zwangerschap. Dit wil echter niet zeggen dat de zwangerschap eindigt in een miskraam. Als u geen buikpijn heeft, kan er sprake zijn van een normale zwangerschap. Als u al een echoscopie hebt gehad waarop het hartje is gezien, dan is de kans op miskraam al sterk afgenomen. U kunt rustig wachten tot de volgende afspraak. Indien u buikkrampen hebt en vaginaal bloedverlies, dan is het verstandig een afspraak te maken
-
Een zwangere vrouw hoort meerdere keren per dag kindsbewegingen te voelen. Het geeft aan dat het kind zich goed voelt. Wanneer het kind zich een hele dag niet heeft gemeld, kan het zijn dat u zo druk bezig bent geweest dat u er geen acht op hebt kunnen slaan. Meldt het kind zich nog steeds niet als u even gerust hebt, dan is het noodzakelijk contact op te nemen met uw behandelaar. We zullen de conditie van het kind dan beoordelen, bijvoorbeeld met behulp van het CTG (hartfilmpje van de baby).
-
Om voor de zwangerschap bij de gynaecoloog onder controle te staan, moet er sprake zijn van een medische indicatie. Na gezamenlijk overleg tussen de verenigingen van de verloskundigen, huisartsen en gynaecologen en de zorgverzekeraars is de verloskundige indicatie lijst (LIR) opgesteld, waarin de verantwoordelijkheden per probleem zijn geregeld. De zorgverlener die de zwangere vrouw als eerste ziet, bekijkt of er sprake is van een indicatie en verwijst zo nodig naar de juiste instantie.
-
Het begin van de baring kan zich aankondigen door regelmatige weeën activiteit of spontaan gebroken vliezen. Vandaar dat bij weeën activiteit om de 3 tot 5 minuten of bij het breken van de vliezen gebeld moet worden naar de verloskundige of gynaecoloog. Dit is ook verstandig bij vaginaal bloedverlies of als u het niet meer vertrouwt.
Opname tijdens zwangerschap en bevalling
Soms is opname gedurende de zwangerschap noodzakelijk voor verder onderzoek, controle of begeleiding. Dit kan om uiteenlopende redenen zijn. Uw eerstelijns verloskundige kan u naar het ziekenhuis doorverwijzen. Dat kan tijdens de zwangerschap zijn of tijdens de bevalling.
Redenen waarvoor u tijdens de zwangerschap naar het ziekenhuis moet:
- Een meerling verwacht;
- Uw bloeddruk te hoog is;
- U suikerziekte hebt;
- De baby niet genoeg groeit;
- U door middel van een keizersnede moet bevallen;
- Als de zwangerschap te lang duur (serotien).
U wordt weer terug verwezen naar de eerstelijns verloskundige als het mogelijk is.
Redenen waarvoor u tijdens de bevalling onverwachts naar het ziekenhuis moet:
- Pijnstillingswens;
- Langer dan 24 uur gebroken vliezen;
- Meconiumhoudend vruchtwater (als de baby in het vruchtwater heeft gepoept);
- Niet vorderende ontsluiting;
- Niet vorderende uitdrijving;
- Complicaties direct na de geboorte.
Vaak is het een onzekere tijd, omdat het verloop en de duur van de opname niet altijd duidelijk aan te geven is. Bij opname heeft u een gesprek met de verpleegkundige. Die noteert de gegevens die van belang kunnen zijn tijdens de opname, bijvoorbeeld hoe eventuele vorige bevallingen zijn verlopen en welke medicijnen u gebruikt. Eventuele wensen worden vastgelegd. Verder krijgt u uitleg over de gang van zaken op de afdeling. De arts-assistent komt dagelijks bij u langs en maakt afspraken met u over het beleid en eventuele onderzoeken. Uiteraard kunt u ook bij de verpleegkundige of verloskundige/arts assistent terecht met uw vragen.
Tijdens de opname worden dagelijks controles uitgevoerd, zoals het meten van uw temperatuur, bloeddruk, hartslag en eventuele hartfilmpje van de baby.
Bevallen op de verloskamer
Als u niet bent opgenomen en u denkt dat de bevalling begonnen is, neemt u contact op met de verloskamers, telefoonnummer 058 - 286 1455. De verloskamers zijn dag en nacht bereikbaar. De verpleegkundige van de verloskamers zal u onder andere vragen naar uw geboortedatum en de reden waarom u bij de gynaecoloog onder controle bent. Uw bevalling wordt begeleid door een verpleegkundige en een klinisch verloskundige of arts-assistent. Soms is er ook een co-assistent aanwezig. Als de klinisch verloskundige of arts-assistent het nodig vindt, komt de dienstdoend gynaecoloog bij u langs. Er kan een reden zijn om de kinderarts naar uw kindje te laten kijken na de geboorte. Dit wordt dan met u besproken.
Als u niet bent opgenomen en u denkt dat de bevalling begonnen is, neemt u contact op met de verloskamers, telefoonnummer 058 - 286 1455. De verloskamers zijn dag en nacht bereikbaar. De verpleegkundige van de verloskamers zal u onder andere vragen naar uw geboortedatum en de reden waarom u bij de gynaecoloog onder controle bent. Uw bevalling wordt begeleid door een verpleegkundige en een klinisch verloskundige of arts-assistent. Soms is er ook een co-assistent aanwezig. Als de klinisch verloskundige of arts-assistent het nodig vindt, komt de dienstdoend gynaecoloog bij u langs. Er kan een reden zijn om de kinderarts naar uw kindje te laten kijken na de geboorte. Dit wordt dan met u besproken.
Wat neem u mee naar het ziekenhuis om te bevallen:
- Pyjama of T-shirt om in de bevallen
- Pyjama of T-shirt waarvan de voorkant open kan (makkelijk voor borstvoeding)
- Warme (lange) sokken
- Badjas
- Pantoffels
- Ondergoed
- Bril en/of contactlenzen
- Toilettas (tandenborstel, tandpasta, shampoo, zachte zeep, bodylotion, lippenbalsem, borstel en make-up)
- Kleding voor de baby (romper, luierpakje, sokjes, broekje, jasje en mutsje)
- Camera en videocamera (met voldoende film, batterijen en oplader)
- Mobiele telefoon en telefoonnummers
- Autostoeltje
- Eigen flesje indien je flesvoeding gaat geven (of wanneer je weet dat je deze nodig zult hebben)(Let op: kook deze alvast uit van te voren)
- Elastiekje om je haar eventueel vast te kunnen doen
- Het kraamboek die u van de kraamzorgorganisatie hebt ontvangen
De badbevalling
De laatste jaren kiezen steeds meer vrouwen voor een badbevalling. Een badbevalling is een bevalling die gedeeltelijk of helemaal in een bad met warm water plaatsvindt. Al tijdens de ontsluitingsfase kunt u in het warme water gaan zitten. Vrouwen die in bad zijn bevallen zijn doorgaans meer tevreden over de bevalling. Als u met een medische indicatie bevalt: in dat geval moet de gynaecoloog eerst toestemming geven.
Meer informatie over de badbevalling.
BirthVR: virtual reality als pijnbestrijding bij bevalling
Zwangere vrouwen die in het MCL gaan bevallen kunnen gebruik maken van virtual reality (BirthVR), een nieuwe innovatieve ontwikkeling op het gebied van pijnbestrijding tijdens de bevalling. De kraam- en verlosafdeling van het MCL start met VR-brillen om angst en pijn tijdens de bevalling zónder medicijnen te verminderen. Meer informatie lees je in dit nieuwsbericht, in onderstaande video of beluister onderstaande podcast waarin gynaecoloog Ellen Lammerink uitleg geeft over BirtVR.
Podcast BirthVR
De keizersnede (sectio)
Er kunnen verschillende redenen zijn waarom uw baby geboren wordt via een keizersnede. Een keizersnede kan van tevoren afgesproken zijn maar kan ook tijdens de bevalling worden besloten. Uw gynaecoloog bespreekt dit met u. De keizersnede gebeurt altijd onder verdoving van een ruggenprik. Op de operatiekamer is altijd een groot team aanwezig, de verpleegkundige van de verloskamers is er ook bij.
De operatie duurt ongeveer 45 minuten. Uw baby wordt meestal binnen een kwartier na het begin van de operatie geboren. U en uw partner kunnen meekijken door een venster en kunnen jullie baby geboren zien worden. Bij een keizersnede blijft de baby tijdens de operatie zo lang mogelijk bij de moeder op de borst liggen (huid-op-huidcontact). Dit heet ‘natuurlijke keizersnede’(ook wel ‘gentle sectio’genoemd).
Afhankelijk van het herstel van u en uw baby gaat u rond de derde dag na de operatie weer naar huis. Als de arts de definitieve datum heeft besproken, kun u zelf de kraamzorg regelen. De verpleegkundige laat uw verloskundige weten dat u naar huis gaat. U krijgt een afspraak voor een nacontrole bij de gynaecoloog.
De kraamafdeling en de kraamsuites
De kraamafdeling
Na de bevalling wordt u opgenomen op de kraamafdeling. De kraamafdeling bevindt zich direct naast de verloskamers. De pasgeborenen liggen overdag en ’s nachts bij hun moeder op de kamer. De verpleegkundige zal u begeleiden bij het geven van (borst)voeding en de verzorging van uzelf en de baby. Het MCL heeft twee lactatiekundigen in huis. Deze gediplomeerde borstvoedingsdeskundigen begeleiden u in het ziekenhuis bij het geven van borstvoeding aan uw pasgeboren kind. Ook scholen zij hun collega-verpleegkundigen bij op het gebied van borstvoeding, zodat zij u ook zelf intensiever kunnen begeleiden en voorlichten.
Als het noodzakelijk is dat u na de bevalling een poosje moet blijven, dan zijn uw wensen ons uitgangspunt. Het gaat erom dat u zich veilig en thuis voelt. Geef daarom aan wat uw wensen zijn en vraag ons wanneer u iets nodig hebt. De kraamsuites zijn zo huiselijk mogelijk ingericht, zodat u en uw partner kunnen wennen aan de nieuwe situatie.
Op de kraamsuite waar u met uw partner verblijft, staat een bed en een bedbank die overdag gebruikt kan worden als stoel en ’s nachts als bed. Hiervoor krijgt u van ons beddengoed. De partner mag gebruik maken van de douche op de kamer, er zijn handdoeken en washandjes aanwezig.
De verpleegkundige betrekt de ouders actief bij de zorg voor jullie kindje. Zo krijgen jullie ook allebei de benodigde voorlichting.
De partner krijgt ’s ochtends een ontbijt op de afdeling en kan koffie of thee ophalen uit de wachtruimte aan het begin van de afdeling. In de afdelingskeuken staat een patiëntenkoelkast, waar u in overleg met de verpleging eten kan bewaren. De partner zorgt zelf voor uw lunch en avondmaaltijd. Hij of zij kan hiervoor bijvoorbeeld naar het grand café/restaurant gaan. Wij bieden hiervoor kortingsbonnen aan. Deze kunt u krijgen bij de voedingsassistente van de afdeling.
De couveuse afdeling
Wanneer uw pasgeboren baby extra observatie, behandeling en/of verzorging nodig heeft, wordt de baby opgenomen op de couveuse unit van het MCL/ afdeling D. De ouders kunnen zoveel mogelijk naar de baby toe.
Voor ouders en eventueel familie is er vanaf de couveuseafdeling een beeldverbinding via internet mogelijk.
Welke medewerkers komt u tegen?
Artsen: De arts-assistent of klinisch verloskundige komt elke dag visite lopen. Bij vragen of problemen wordt er contact opgenomen met de dienstdoende gynaecoloog. Wanneer u tijdens uw verblijf een gesprek wilt met uw eigen gynaecoloog, kunt u dit doorgeven aan de verpleegkundige die op dat moment voor u zorgt.
Verder zijn er op de afdeling coassistenten. Zij lopen stage op de afdeling om hun opleiding tot arts af te ronden. Bent u opgenomen voor een operatie, dan wordt deze uitgevoerd door de gynaecoloog en/of gynaecoloog in opleiding.
De organisatie van de verpleegafdeling bestaat uit een unithoofd, gespecialiseerde verpleegkundigen, verpleegkundigen en stagiaires verpleegkunde. De verpleegkundigen werken in drie diensten, een dag-, avond- en nachtdienst.
De kamerassistenten komen elke dag bij u langs om uw maaltijdkeuze op te nemen. U kunt met hen de wensen ten aanzien van de maaltijden bespreken. Uiteraard dient u hierbij wel rekening te houden met de voedingsvoorschriften van de arts en diëtist. Tevens houden zij uw kamer netjes en schoon.
Facilitair medewerkers houden de afdeling schoon. Daarnaast verrichten zij ondersteunende werkzaamheden voor de verpleegkundigen.
Soms adviseert de arts om een fysiotherapeut of een diëtist bij uw behandeling te betrekken.
Als u daar behoefte aan heeft kunt u een gesprek met een maatschappelijk werker of geestelijk verzorger aanvragen. U kunt dit aangeven bij de verpleegkundige.
Hoe ziet uw dag eruit?
's Ochtends
Om 7.30 uur is er ontbijt. Na het ontbijt heeft u de gelegenheid om zichzelf te verzorgen. Wanneer u hier niet toe in staat bent, helpt de verpleegkundige hierbij. Vervolgens wordt er om 9.30 uur koffie en thee geserveerd. De arts-assistent loopt dagelijks visite, dit is meestal ’s ochtends en een enkele keer ’s middags.
’s Middags
Tussen 11.30 en 12.00 uur krijgt u de broodmaaltijd. Hierna hebt u tot 14.00 uur gelegenheid om te rusten. Bezoek wordt dan niet toegestaan op de kamers. Koffie, thee en frisdrank worden om 14.30 uur geserveerd.
’s Avonds
De warme maaltijd (die u ’s ochtends heeft gekozen) wordt om 17.45 uur geserveerd. In de loop van de avond komt de afdelingsassistent langs met koffie en thee.
U mag met ontslag
In overleg met de arts en met u wordt het ontslag besproken. De ontslagtijden voor de kraamvrouwen zijn 9.00 uur en op afgesproken tijdstippen. Voor overige patiënten is dit tussen 9.30 – 10.00 uur. Van de verpleegkundige krijgt u mee: ontslagbrieven, indien nodig een controleafspraak en zo nodig een recept voor medicijnen. Medicijnen kunt u met het recept direct bij de apotheek ophalen, deze bevindt zich op de begane grond naast de hoofdingang.
Geboorte-aangifte
Binnen drie werkdagen na de geboorte moet uw kind aangegeven worden. Dit kan bij het stadskantoor van de gemeente Leeuwarden aan het Oldehoofsterkerkhof.
Openingstijden gemeenteloket:
- Maandag t/m woensdag 08.30 - 17.00 uur
- Donderdag 08.30 - 19.30 uur
- Vrijdag 08.30 - 17.00 uur
Denkt u er ook aan uw kindje bij een zorgverzekeraar aan te melden?
Patiënteninformatie
Meer informatie over de gynaecologen en verloskunde en gynaecologie in het MCL vindt u op de startpagina Gynaecologie en verloskunde. Voor meer uitleg over zwangerschap en bevallen kunt u terecht op de website van de DeGynaecoloog.nl. Voor informatie over borstvoeding kunt u kijken op www.borstvoeding.nl de gezamenlijke site van de vier Nederlandse borstvoedingsorganisaties.
Aanmelden zwangerenvoorlichting (webinar)
Wil je meer weten over bevallen (in het MCL) en de eerste weken daarna? Meld je aan voor onze digitale zwangerenvoorlichting.
Volg onze kraamafdeling op Instagram
Wist je dat onze kraamafdeling een eigen instagram-account heeft? Check @Kraam_Verloskunde_MCL voor leuke weetjes, ervaringsverhalen van kersverse ouders en andere nuttige informatie.