STZ IBD-expertisecentrum

STZ staat voor Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen. In 2020 is deze accreditatie toegekend aan het MCL voor de diagnose IBD. IBD is de afkorting van Inflammatory Bowel Disease, oftewel een inflammatoire darmziekte. De twee meest voorkomende vormen van IBD zijn de ziekte van Crohn en Colitis Ulcerosa.

Het IBD-expertisecentrum is gespecialiseerd in onderzoek en de behandeling van deze groep patiënten. We bieden kwalitatief hoogwaardige, multidisciplinaire zorg waarbij de patiënt actief betrokken wordt in het proces en met aandacht voor de gevolgen van deze chronische ziekte op het dagelijks leven. Er wordt nauw samengewerkt met andere centra in de regio en met het UMCG. Ook verrichten we wetenschappelijk onderzoek om de zorg blijvend te optimaliseren.

Het behandelteam

Het IBD-team bestaat uit:

  • dr. G.J. Tack-Blokker (MDL-arts)
  • H. Sloterdijk (MDL-arts)
  • S. van der Zwet (verpleegkundig specialist)
  • L. Slagmann (verpleegkundig consulent)
  • C. Bosma (Verpleegkundig consulent)

Het multidisciplinaire team bestaat uit drie maag-darm-leverartsen, een verpleegkundig specialist, twee verpleegkundig consulenten, twee chirurgen en een reumatoloog. Er wordt verder samengewerkt met radiologen, dermatologen, gynaecologen, microbiologen, pathologen, diëtisten, psychologen, apothekers en een seksuoloog. Het MCL heeft een regiofunctie voor de behandeling van complexe zorgvragen en werkt nauw samen met het UMCG.

Contact

  • Met vragen over uw afspraak op de polikliniek of voor het maken van afspraken op de dagbehandeling voor een infuus, kunt u contact opnemen met de polikliniek MDL op telefoonnummer (058) 286 6950 (bereikbaar op alle werkdagen tussen 08.00-14.00 uur).
    Kies 1 voor het maken van een afspraak, kies 2 voor informatie.
  • Binnen het MCL streven we zoveel mogelijk naar digitale communicatie. We verzoeken u om vragen of mededelingen m.b.t. klachten of uitslagen die geen haast hebben zoveel mogelijk via mijnMCL of MijnIBDCoach kenbaar te maken. U ontvangt binnen 2 werkdagen een reactie van de verpleegkundige.
  • Bij (spoed)vragen die niet kunnen wachten, kunt u tijdens het telefonisch spreekuur van de verpleegkundige bellen op telefoonnummer: (058) 286 6961. Klik hier voor de actuele bereikbaarheid.   
  • Indien u gebruik maakt van MijnIBDCoach en u twijfelt of u met de klachten die u heeft contact met het behandelteam moet opnemen, kunt u een contactadvies invullen via MijnIBDcoach. Klik hiervoor op ‘krijg een persoonlijk antwoord van uw casemanager op vragen die u heeft’ en vervolgens op ‘Bij twijfel…, beantwoord de vragen’. U krijgt dan advies over wat u het beste kan doen.

Wat kunt u verwachten?

U bent door uw huisarts of een andere specialist verwezen naar de polikliniek. Deze verwijzing wordt vervolgens beoordeeld door een maag-darm-leverarts, waarna er een fysieke of telefonische afspraak op de polikliniek wordt ingepland bij de maag-darm-leverarts of verpleegkundig specialist met aandachtsgebied IBD. Tijdens het eerste gesprek worden uw klachten besproken en zo nodig verder onderzoek afgesproken en/of behandeling gestart. Voorlichtingsmateriaal en afspraken worden bij voorkeur digitaal toegestuurd.

Indien u reeds onder controle bent op de polikliniek MDL van het MCL, is er minimaal eenmaal per jaar een controle-afspraak bij een maag-darm-leverarts of verpleegkundig specialist. Tevens is het bij gebruik van bepaalde medicatie wenselijk om periodiek bloedonderzoek te laten verrichten. Bij tussentijdse vragen of klachten is het verzoek eerst te kijken of uw vraag tussen ‘veelgestelde vragen’ staat. Indien dit niet het geval is, kan u contact opnemen met het behandelteam. Bekijk hierboven de contactgegevens.

Wat is IBD?

IBD staat voor Inflammatory Bowel Disease, een verzamelnaam voor chronische darmziekten, waarvan Colitis Ulcerosa en de ziekte van Crohn de meest voorkomende ziekten zijn. Colitis Ulcerosa en ziekte van Crohn zijn auto-immuunziekten, wat betekent dat het afweersysteem zich tegen het lichaam zelf keert.

Bij Colitis Ulcerosa is (een deel van) de dikke darm in meer of mindere mate ontstoken. Bij de ziekte van Crohn kan de ontsteking in het hele maag-darmkanaal voorkomen, van de mond tot de anus. De meest voorkomende plek is de overgang van de dunne naar de dikke darm.

Klachten
De klachten kunnen divers zijn en afhankelijk van de ernst en de plaats van de ontsteking. Klachten kunnen bestaan uit diarree met bloed, buikpijn en/of gewichtsverlies. Behalve klachten die te wijten zijn aan de  darmontsteking zelf, kunnen ook buiten het maag-darmkanaal klachten voorkomen. De meest voorkomende zijn ontsteking van de gewrichten, huidklachten, oogontsteking, vernauwing van de galwegen en vermoeidheid. Ook het verloop van Colitis Ulcerosa en de ziekte van Crohn in tijd is voor iedereen verschillend. Periodes zonder en periodes met klachten kunnen elkaar afwisselen.

Indien bij u de diagnose IBD is vastgesteld, ontvangt u mondelinge informatie via uw arts of de verpleegkundige en ook digitaal een link naar een voorlichtingsvideo. Meer informatie over de ziekte van de Crohn en Colitis Ulcerosa kunt u vinden op de website van de patiëntenvereniging en op de website van het MCL.

Onderzoeken
Voordat de diagnose IBD gesteld wordt, zijn er vaak meerdere onderzoeken nodig, bijvoorbeeld laboratoriumonderzoek, endoscopie of beeldvormend onderzoek.

  • Bij laboratoriumonderzoek worden uw bloed en/of ontlasting onderzocht. In het bloed wordt o.a. gekeken naar aanwijzingen voor ontsteking en bloedarmoede. In de ontlasting wordt gekeken naar bacteriën en parasieten/wormen en naar het eiwit Calprotectine dat een aanwijzing kan zijn voor een (chronische) darmontsteking.
  • Onder endoscopie worden inwendige kijkonderzoeken als een slokdarm- maagonderzoek, een dikke darmonderzoek en onderzoek van de endeldarm of galwegen verstaan. Voor meer informatie over deze onderzoeken verwijzen wij u naar deze pagina.
  • Onder beeldvormend onderzoek worden onderzoeken verstaan als een longfoto, echografie, CT-scan, MRI-scan en DEXA-scan. Voor meer informatie over de meeste van deze onderzoeken verwijzen wij u naar deze pagina.

Behandeling
Colitis Ulcerosa en de ziekte van Crohn zijn niet te genezen, maar wel te behandelen. De behandeling heeft als doel om de ziekte rustig te maken en te houden en daarmee periodes van nieuwe ontstekingen te voorkomen.
Een behandeling bestaat uit leefstijladviezen, medicatie die de ontsteking remmen en/of een operatie. Aangezien ieder mens uniek is, is de behandeling maatwerk. Samen met u wordt besproken wat het doel van de behandeling is en wat de mogelijke behandelopties zijn. De voor- en nadelen van geen behandeling, medicatie of operatie worden met u besproken zodat u een weloverwogen besluit kan nemen. Vervolgens worden samen afspraken gemaakt over het vervolgtraject.

  • Leefstijladviezen
    Hierbij moet u denken aan onderdelen als roken, voeding, beweging, hoe om te gaan met vermoeidheid en studie-, en werkgerelateerde problemen. Voor meer informatie hierover verwijzen wij u naar deze website.
  • Medicatie die de ontsteking remmen
    Medicatie kan op verschillende manieren worden gegeven. Denk hierbij aan zetpillen, klysma’s, tabletten of capsules, via het infuus of via injecties onder de huid. Er zijn verschillende groepen afweeronderdrukkende medicatie, hetgeen de behandelend specialist met u zal bespreken.
  • Operatie
    Een operatie wordt in het algemeen pas overwogen als medicatie onvoldoende werkzaam is. Bij de ziekte van Crohn krijgt circa de helft van de patiënten uiteindelijk te maken met een operatieve ingreep, vanwege onvoldoende effect op medicatie, fistels en/of beperkte ontsteking van de dunne darm. Bij colitis ulcerosa kan bij een ernstig ontstoken darm die met medicatie niet rustig te krijgen is, het verwijderen van nagenoeg de gehele dikke darm een definitieve oplossing zijn. Na verwijdering van de dikke darm krijgen patiënten een (tijdelijke) stoma of pouch. Meer informatie over een stoma of pouch kunt u terug vinden op deze website.

MijnIBDcoach

MijnIBDcoach is een beveiligde en persoonlijke pagina op internet, bedoeld voor mensen met IBD. MijnIBDcoach helpt u om meer te weten te komen over IBD en om te leren wat u zelf kunt doen om uw IBD onder controle te houden. MijnIBDcoach is ook een hulpmiddel bij de behandeling. Samen met het behandelteam (MDL-arts, verpleegkundig specialist en verpleegkundig consulenten) beheert u het behandelplan. In dat behandelplan houdt u samen bij hoe de behandeling verloopt. Het gebruik van MijnIBDcoach is voor u gratis. U hebt wel een verbinding met het internet nodig.

Door gebruik van MijnIBDcoach heeft u meer zicht op uw eigen gezondheid en behandeling. U beschikt 24/7 over informatie over uw ziekte. MijnIBDCoach kan u aangeven of u bij klachten contact moet opnemen met het behandelteam of dat u uw klachten nog even aan kan zien.

U hoeft minder vaak naar het ziekenhuis te komen, wat u tijd en reiskosten scheelt. U hoeft ook niet te wachten op een telefoontje van het ziekenhuis, maar leest op uw eigen moment uw uitslagen en berichten van de zorgverleners. U hoeft ook niet op een bepaald tijdstip te bellen, een bericht sturen kan namelijk altijd. U krijgt binnen 2 werkdagen een reactie terug.

Maakt u nog geen gebruik van MijnIBDcoach? Stuur ons dan een bericht via mijnMCL dat u toegang wilt hebben. Meld in dit bericht ook wat het e-mailadres is dat u hiervoor wilt gaan gebruiken.

Patiëntenvereniging en nuttige websites

Veelgestelde vragen

Voor veelgestelde vragen kunt u terecht op deze pagina.