Patellofemoraalpijnsyndroom (PFPS)
Met het Het patellofemoraal pijnsyndroom (PFPS) worden pijnklachten bedoeld die zijn ontstaan door een dysfunctie van de knieschijf / kniegewricht. Deze aandoening komt veel voor bij kinderen of adolescenten.
Hoe ontstaat het?
De afwijkende stand van de knieschijf kan door verschillende factoren worden veroorzaakt. Eén van de meest voorkomende oorzaken is een spierdisbalans van de twee buitenste delen van de quadriceps (bovenbeenspier). Vaak trek de buitenste quadriceps (vastus lateralis) harder aan de knieschijf dan de binnenste quadriceps (vastus medialis), met als resultaat dat de knieschijf naar de buitenzijde van het bovenbeen wordt getrokken. Dit kan leiden tot een abnormale beweging van de knieschijf wanneer men de knie buigt en strekt. Er zijn verschillende factoren die deze spierdisbalans kunnen veroorzaken, zoals verkeerde biomechanica van het onderste lidmaat, pijn etc. Deze factoren dient de fysiotherapeut vast te stellen en vervolgens te corrigeren. De factoren die hieronder genoemd staan dragen bij aan het ontstaan van het patellofemoraal pijnsyndroom:
- Spierzwakte (bovenbeen en bilspieren);
- Spierverkorting;
- Gewricht stijfheid;
- Een plotse toename van sportbelasting;
- Recente groeispurt;
- Afwijkende stand knieschijf;
- Slechte voetenstand;
- Verkeerd schoeisel;
- Een knie blessuregeschiedenis;
- Slechte training.
Klachten
Personen met deze knieklachten ervaren meestal pijnklachten aan de voorkant van de knie, net onder of rondom de knieschijf. Deze pijnklacht kan ook uitstralen naar de knieholte en/of de binnen of buitenzijde van de knie. Vaak neemt de pijnklacht toe tijdens activiteiten waarbij de belasting op het patellofemoraal gewricht hoog is. Dit kunnen de volgende activiteiten zijn: lang wandelen, trap op en af lopen, hurken, fietsen (tegen hoge weerstand) en springen. Ook kunnen de klachten in sommige gevallen worden uitgelokt wanneer men lokale druk uitoefent op de randen van de knieschijf.
Onderzoek
Om de diagnose patellofemoraal pijnsyndroom te stellen, zal de orthopedisch chirurg een vraaggesprek (anamnese) en een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Hierbij wordt niet alleen gekeken naar de knie, maar ook de romp, heupen, enkels en voeten worden nagekeken. De knie zelf wordt uitvoerig onderzocht om andere oorzaken van kniepijn uit te sluiten. Soms is het nodig om aanvullend onderzoek te doen zoals: Röntgenfoto van de knie en speciale opnames van de knieschijf en of MRI-scan van de knie.
Behandeling
Conservatieve behandeling patellofemoraal pijn syndroom bestaat uit fysiotherapie met speciale oefentherapie, inlegzooltjes, tapebehandeling (kinesio en McConnell) of brace. Bij ernstige beschadiging of als langdurige conservatieve behandeling geen resultaat geeft zijn er verscheidene operatieve technieken.