Patella luxatie (knieschijf uit de kom)
Wanneer de knieschijf uit de kom gaat spreken we ook wel over een Patella luxatie. Bij een luxatie is het weefsel rondom de patella(=knieschijf) (in)gescheurd, met als gevolg dat de banden(retinaculum) verslapt zijn en waardoor de knieschijf uit zijn normale positie verplaatst. Kortom, een patella dislocatie is een verschoven knieschijf.
Hoe ontstaat het?
Een dislocatie gebeurt gewoonlijk wanneer de kracht van buiten af op de knie groter is dan de quadriceps spier en het patella retinaculum kan weerstaan. Dit gebeurd meestal bij overmatig draaien van de knie, springen of een directe klap. In sommige gevallen is er geen uitlokkende situatie nodig om de knieschijf uit zijn groeve te stoten. Bij jonge meisjes die hyperflexibel zijn, kan een luxatie spontaan en vaak herhaald optreden.
Klachten
Het verschieten van de knieschijf is veelal erg pijnlijk, vooral op het moment dat de knieschijf nog uit de kom is (dus nog buiten de normale positie bevindt). Tevens is de knie vaak gezwollen. De pijn is doorgaans aanzienlijk minder zodra de knieschijf weer in zijn normale positie zit. Meestal springt de knieschijf vanzelf weer in zijn normale positie, soms niet en is hier hulp bij nodig (bijvoorbeeld door een ambulanceverpleegkundige of in het ziekenhuis). Nadien kan de patiënt een gevoel van instabiliteit ervaren.
Onderzoek
De diagnose wordt klinisch gesteld, bij twijfel wordt een röntgenfoto gemaakt. Zo kan een breuk worden uitgesloten.
Behandeling
Mocht de knieschijf nog teruggeplaatst moeten worden, dan wordt dit op de Spoedeisende Hulp gedaan, waarbij uw knie in strekstand wordt gebracht en met lichte druk op de patella vanaf de laterale zijde (buitenzijde van uw been) de knieschijf wordt teruggeplaatst. Daarna krijgt u een gipsspalk of knee immobelizer. U krijgt vervolgens een afspraak voor op de Gipskamer voor het aanleggen van een Dynatrack kniebrace voor de komende 4 weken. Dit is een neopreem elastische kous met een ondersteuning van de knieschijf, door uit twee zijdelingse spalken en een verdikte band ter voorkoming van een re-luxatie (herhaling van luxatie) en twee rekbare fixatie banden. U mag nu uw looppatroon met krukken weer op gaan pakken. Het buigen van de knie is toegestaan.
U moet de brace 24 uur per dag dragen. In overleg met u behandeld arts mag u de brace af doen bij het douchen, waarbij u uw knie gestrekt moet houden.
Tijdens de hele behandeling van uw letsel is het belangrijk dat u de spieren in uw aangedane been blijft oefenen, door de volgende oefeningen te doen: ga op een bed/bank liggen en til uw gehele aangedane been op vanuit de bovenbeenspieren en houdt dit zolang mogelijk vast. U mag het ook met beiden benen tegelijk doen. Herhaal dit 10x achter elkaar en doe dit 5x per dag. Zo houdt u de bovenbeenspieren (quadricepspezen) in optimale conditie.
In totaal duurt de behandeling 6 weken. Deze wordt in uw laatste afspraak afgesloten nadat de arts uw knie heeft getest. Als deze voldoende stabiel is mag de brace afblijven en mag u uw knie gaan gebruiken zonder ondersteuning.