Beter voorbereid naar huis dankzij mantelzorgproject

“De stap van het ziekenhuis naar huis is groot”, vertelt Marije Hogeterp. Marije is verpleegkundige op afdeling U van het MCL en daarnaast projectleider van het mantelzorgproject. Op dit moment volgt zij de Master Health Innovation aan NHL Stenden Hogeschool. Zij kan haar kennis vanuit de opleiding gebruiken in dit project. “Tijdens een opname zorgen wij voor de patiënt. Wanneer diegene naar huis gaat en een naaste de rol van mantelzorger op zich neemt, komt er veel op diegene af. Patiënten die een grote operatie hebben gehad, krijgen vaak veel informatie mee naar huis en de vertaalslag daarvan naar de praktijk is niet eenvoudig. Daarom kan het voor de mantelzorger lastig zijn om de zorg voor de patiënt thuis over te nemen.”

Geïnspireerd door het Amsterdam UMC, waar eerder een soortgelijk project is opgezet, startte Marije samen met haar collega’s daarom het mantelzorgproject in het MCL. Concreet houdt het in dat een mantelzorger tijdens de opname van een patiënt zoveel mogelijk in het ziekenhuis aanwezig is, het liefst dag en nacht. De mantelzorger wordt in deze periode actief betrokken bij de zorg. De mantelzorger helpt dan bij allerlei handelingen. Denk bijvoorbeeld aan het aankleden, een stukje wandelen, of het toedienen van sondevoeding.

Door de mantelzorger al in het ziekenhuis bij de zorg te betrekken, wordt de overgang naar huis eenvoudiger. Marije: “De mantelzorger is zo veel beter voorbereid om de patiënt thuis te ondersteunen. Diegene weet nu veel beter hoe bepaalde handelingen uitgevoerd moeten worden en kan het hier in het ziekenhuis rustig aanleren met onze begeleiding. Voor de patiënt kan het ook een positieve invloed hebben, vooral op mentaal gebied. Je kan de opname, en alles dat daarbij komt kijken, samen beleven en verwerken. Een ander voordeel is dat er na ontslag minder of misschien wel geen thuiszorg nodig is. Dat maakt mensen minder afhankelijk.”

Marije en haar collega’s zien ook positieve gevolgen voor de zorgverleners in het ziekenhuis. “In het begin is het wel wat meer werk om de mantelzorger handelingen aan te leren. Maar in de loop van de opnameperiode kan het ook juist weer wat werk uit handen nemen, als de mantelzorger meer ervaring heeft. We kunnen natuurlijk niet de gehele tijd bij iedere patiënt zijn. Het geeft ons ook gewoon een goed gevoel als wij weten dat een patiënt en zijn of haar mantelzorger goed voorbereid naar huis gaan.”

De afgelopen tijd is er op afdeling U een proef voor het mantelzorgproject geweest met twee patiënten. Eén van die patiënten is Jannie (79). Vanwege een tumor is bij haar een deel van de alvleesklier verwijderd. Jannie is uiteindelijk 17 dagen opgenomen geweest in het MCL. Tijdens die hele periode is haar man Johannes (81) onafgebroken bij haar geweest, dag en nacht. Hij hielp Jannie bij allerlei taken, zoals wassen, naar het toilet gaan, stukjes lopen of het doseren van medicijnen via de sonde.

“Het was erg druk, alles was nieuw voor mij”, vertelt Johannes over de periode. Toch ging het hem goed af en merkte hij al snel de voordelen. “Je krijgt steeds meer zelfvertrouwen in wat je moet doen. Thuis sta je er toch alleen voor, maar doordat ik het in het ziekenhuis al kon leren, had ik genoeg ervaring om thuis voor mijn vrouw te zorgen. Dat heeft mij rust en zekerheid gegeven. Zonder dit project was het thuis toch moeilijker geweest en hadden we misschien ook meer thuiszorg nodig gehad. Ik heb het als erg positief ervaren.”

Dat geldt ook voor Jannie. “Het voelde heel vertrouwd dat mijn man altijd aanwezig was in het ziekenhuis. Hij nam steeds meer zorg van de verpleging over en voor kleine dingen ben ik eerder geneigd om mijn man om hulp te vragen dan de verpleging. We konden onze eigen gang gaan. We zijn ook lekker naar buiten geweest voor een wandeling. Als er een bekende bij je is, geeft dat rust en wordt het comfortabeler. Dat helpt bij je herstel. Doordat we het hele traject samen hebben meegemaakt, hebben we alles samen een plekje kunnen geven. Het was een unieke belevenis.”

De eerste proef van het mantelzorg is nu afgerond. Daarbij is goed geëvalueerd, ook met aandacht voor de impact op de mantelzorger. Het traject kan namelijk ook voor diegene behoorlijk pittig zijn. Toch zijn de ervaringen van beide kanten voorlopig goed, aldus Marije. Daarom wordt het project doorgezet en uitgebreid. Er zal nu een pilot van een jaar gehouden worden. In deze pilot wordt gebruik gemaakt van een speciaal ingerichte kamer, om het de patiënt en de mantelzorger zo comfortabel mogelijk te maken. Ook wordt er onderzoek aan de pilot verbonden om te kijken wat het mantelzorgproject daadwerkelijk oplevert voor de zorg aan de patiënt. 

Bekijk meer verhalen over afdelingen, mensen, zorg, keuzes, meedoen en geluk op deze pagina.

MCL is een topklinisch opleidingsziekenhuis en behoort sinds 2003 tot de vereniging Samenwerkende Topklinische opleidingsZiekenhuizen (STZ). Dit betekent dat ons ziekenhuis voldoet aan verschillende eisen die voornamelijk te maken hebben met de kwaliteit van het onderwijs, (medische) opleidingen en wetenschappelijk onderzoek. Het lidmaatschap betekent een erkenning voor de energie die het MCL heeft gestoken in de specialistische opleidingen. De vereniging STZ bestaat uit zesentwintig grote opleidingsziekenhuizen in Nederland die hooggespecialiseerde medische zorg verlenen, wetenschappelijk onderzoek doen en vele artsen, verpleegkundigen en andere zorgprofessionals opleiden. Meer weten? Zie deze pagina.