Axiale spondyloartritis

Axiale spondyloartritis (voorheen de ziekte van Bechterew) is een vorm van ontstekingsreuma waarbij de gewrichten in uw bekken en wervelkolom verstijven. Er zijn twee vormen van spondyloartritis: axiale spondyloartritis (axiale SpA) en perifere spondyloartritis (perifere SpA). Bij perifere SpA heeft u vooral last van ontstekingen in de grote gewrichten van de armen of benen. Bij axiale SpA heeft u vooral ontstekingen in de gewrichten van het bekken en de wervelkolom. Dit is het axiale skelet.

De ziekte van Bechterew behoort tot de verzamelgroep genaamd spondyloartropathie. Deze reumatische aandoening wordt ook wel axiale spondyloartropathie (axiale SpA) genoemd. Wanneer de afwijking door de ontsteking duidelijk zichtbaar is op een röntgenfoto van het bekken, spreken we over radiologische axiale SpA. Dit is de klassieke ziekte van Bechterew.

Axiale SpA is een chronische inflammatoire reumatische aandoening. Hoe de ziekte precies ontstaat is onbekend.

Axiale SpA komt evenveel voor bij mannen en vrouwen en soms vaker binnen een familie. Het is mogelijk dat uw kinderen het ook krijgen, maar dit hoeft niet. Wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat het gen HLA-B27 een duidelijke rol speelt bij het ontstaan van Axiale-SpA. Als u het gen heeft, betekent dit niet dat u de ziekte ook krijgt. Er zijn mensen met een genetische aanleg die de aandoening niet krijgen.

Bij axiale SpA kunt u last hebben van de volgende klachten:

• Pijn en langdurige stijfheid in heupen, bilstreek en onderrug. Deze nemen toe bij rust en af bij beweging door ontsteking van SI-gewrichten van het bekken (sacro-iliitis)
• Ontstekingen in gewrichten van armen of benen (perifere SpA)
• Ontsteking van een gehele vinger of teen (‘worstvinger’, ‘worstteen’)
• Spontaan ontstane oogontsteking
• Spontaan ontstane (achilles)peesontsteking
• Darmklachten (door ontsteking aan de darmen)
• Huidafwijkingen (passend bij psoriasis)

De ziekte axiale SpA is chronisch en is helaas niet te genezen. De eerste klachten beginnen meestal tussen het 15de en 35ste levensjaar. Het verloop van de ziekte is wisselend. Perioden waarin u meer last heeft van de aandoening en meer beperkt wordt in uw bewegingsvrijheid, worden afgewisseld met perioden waarin u minder last heeft. Ook tussen mensen onderling kan het verloop van de ziekte en de mate waarin iemand last heeft van axiale SpA verschillen. Heeft u een milde vorm, dan heeft u relatief weinig klachten. Ook de schade aan uw wervelkolom is dan minder. Vaak nemen de klachten in de loop van de tijd toe. Er treedt dan verstijving/verbening op in de wervelkolom, waardoor uw rug stijver wordt en u beperkter wordt in uw bewegingen.

Vroeger leidde axiale SpA vaak tot een totale verstijving van de rug. Door de huidige wetenschappelijke inzichten en de huidige behandelmogelijkheden kunnen we dit tegenwoordig vaak voorkomen.

Uit onderzoek blijkt dat roken een nadelig effect heeft op het verloop van axiale SpA. Het is daarom belangrijk dat u niet rookt of stopt met roken als bij u de diagnose axiale SpA is gesteld. Het is van belang dat we de diagnose vroeg stellen, zodat u zo vroeg mogelijk kunt starten met de behandeling.

Tijdens de afspraak op de polikliniek bespreekt de arts samen met u welke behandelmogelijkheden er zijn en welke behandeling het beste past bij uw persoonlijke medische situatie. De behandelingen zijn gebaseerd op de laatste wetenschappelijke inzichten, zodat u altijd de best mogelijke zorg krijgt.

Medicijnen staan hierbij centraal. Op tijd én krachtig behandelen is belangrijk; uw klachten van pijn, stijfheid en zwelling verminderen daardoor.

Paramedische behandelingen, zoals fysiotherapie en ergotherapie, kunnen ook onderdeel uitmaken van de behandeling en helpen om uw klachten te verminderen.

Elke persoon is anders, heeft andere klachten en heeft te maken met andere persoonlijke omstandigheden. Onze behandelaars gaan samen met u op zoek naar de behandeling die het beste aansluit bij uw situatie.

Medicijnen spelen een belangrijke rol in het verminderen van uw gewrichtsontstekingen.Veel gebruikte medicijnen bij axiale SpA zijn:

• ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID’s)
• biologische medicijnen (bDmards)
• tsDmards waaronder JAK remmers

Meer informatie vindt u op de website van ReumaNederland.

De polikliniek reumatologie is gespecialiseerd in de behandeling van reumatische aandoeningen zoals axiale en perifere SpA en werkt in het wetenschappelijk onderzoek (GLAS-studie) samen met het Universitair Medisch Centrum Groningen. Dit onderzoek is als onderdeel opgenomen in de dagelijkse klinische praktijk. Patiënten worden elke 6-12 maanden op de polikliniek gezien door gespecialiseerde reumatologen en verpleegkundig reumaconsulenten.

Op deze website is meer informatie te vinden over axiale en perifere SpA, behandeling, wetenschap, publicaties/proefschriften, info over GLAS. En nog veel meer!

Meer informatie over axiale spondyloartritis (voorheen ziekte van Bechterew) vindt u via de onderstaande links.

• Reuma | ReumaNederland
• Informatie over lotgenoten | Stichting Axiale SpA Nederland
• Informatie over lokale reumaverenigingen
• Informatie over lotgenoten | Nationale Vereniging ReumaZorg Nederland
• Film over axiale spondyloartritis (voorheen Bechterew)
• Beweeg-app | Sint Maartenskliniek